Cybernetyka i rozwój duchowy, cz. 1

Cybernetyka to nauka o sterowaniu. Choć jej definicja brzmi sztywno, cybernetyka wcale sztywna nie jest. Przeciwnie – z przedziwną elastycznością i skutecz-nością pomaga w budzeniu świadomości. Dlatego zapraszam Cię do poznania tego narzędzia filtrowania rzeczywistości.

Natychmiast muszę zastrzec, że cybernetyka nie jest ani ideologią, ani religią, ani ścieżką duchową, ani niczym, co należałoby uznać za źródło wiedzy na temat sensu życia. Dzięki niej nie poznaje się celu pierwotnego lub ostatecznego, ale poznaje się cele pośrednie i istotne mechanizmy poznawalnego świata.

Nota bene, Czytelniku lub Czytelniczko, tak naprawdę Ty już znasz tę naukę, z autopsji. Wyczuwasz jej komponenty i formę na bieżąco, całym i całą sobą. Może jeszcze tego sobie nie uświadamiasz, ale to dzięki cybernetyce czytasz ten tekst na ekranie komputera i pracujesz w jako-tako zarządzanej firmie. To cybernetyka pozwala porządkować język, którym mówisz i to procesy przez nią opisywane wprawiają w ruch Twoje ciało. Dlatego też warto poznać jej podstawy i opanować narzędzia, które zostały w jej ramach opracowane. Właśnie temu będzie poświęcony ten cykl artykułów.

Cybernetyka jest zawieszona pomiędzy tym, co teoretyczne i tym, co obserwowane. Ciągle wymaga się w niej uzgadniania tego, co jest spójne w ramach teorii z tym, co jest spójne dzięki obserwacji.

Źródeł cybernetyki należy poszukiwać już w starożytności, kiedy to Platon porównywał sztukę rządzenia do sztuki sterowania statkiem

Dla zrozumienia podstawowych zagadnień cybernetyki potrzebna jest więc określona postawa. Postawa ta polega na notorycznym i nieustannym testowaniu hipotez implikowanych przez cybernetykę. Chodzi w niej o to, aby za każdym razem przykładać to, co się poznało w modelu do tego co się obserwuje życiu. Cybernetyka – jak prawdopodobnie zauważysz – pozwoli lepiej zrozumieć to, co nazywamy ŻYCIEM.

Dlatego też, po przeczytaniu każdego z tekstów, zapraszam do dyskusji i komentarzy. Zapraszam też do kontaktu e-mailowego. Adres podaję na końcu.

Źródła

Cybernetyka ma bardzo długą historię, jednak nie ma potrzeby opisywać jej tu szczegółowo. Warto jedynie odnotować kilka faktów. Po pierwsze, źródeł cybernetyki należy poszukiwać już w starożytności, kiedy to Platon w jednym ze swoich dialogów, przytaczając słowa Sokratesa, porównywał sztukę rządzenia do sztuki sterowania statkiem („kybernetes”)¹. Po drugie, cykl artykułów zbudowałem na podstawie jednego z najwybitniejszych cybernetyków XX wieku – Mariana Mazura – w szczególności zaś w oparciu o jego „Cybernetykę i charakter”².

Cybernetyka jest odpowiedzią na problemy współczesnej nauki. W starożytności całość dostępnej wiedzy była możliwa do objęcia przez pojedynczego badacza. Wiedzę można było studiować całe życie i ciągle poszerzać jej zakres. Jednak w miarę przybywania nowych informacji, wiedza była coraz szersza, a badacze obejmowali ją z coraz większą trudnością. Wiedzę zaczęto zatem dzielić: najpierw na dziedziny, potem na działy, następnie na specjalności, a na końcu na problemy. W konsekwencji kawałkowano wiedzę, tworzono odrębne terminologie i metodologie, czego efektem jest tzw. podział na nauki „humanistyczne” i nauki „ścisłe”. Atomizacji nauki towarzyszyła atomizacja rzeczywistości. Doszło do tego, że współczesna nauka jest domeną przede wszystkim wąskich specjalistów i tzw. ekspertów. Wiedza z różnych dziedzin stała się przywilejem nielicznych.

Cybernetyka, wychodząc od bardzo prostych aksjomatów, używając logiki oraz matematyki, pozwala zintegrować różne dziedziny nauki. Dzięki poznaniu cybernetyki, rzeczywistość staje się prostsza, logiczniejsza i wewnętrznie spójna.

Cybernetyka – podstawa

Podstawowa wartość cybernetyki ukazała mi się wraz ze zrozumieniem jednej oczywistości. Czy widziałeś lub widziałaś już kiedyś gdzieś poniższy schemat?

Pewnie, że tak! Można go znaleźć właściwie wszędzie – od planów mieszkania i domu po instrukcje obsługi kolejnego urządzenia elektronicznego. A teraz następne pytania: Z czego składa się ów schemat? Jak powiązane są jego poszczególne elementy? Proszę zastanów się i odpowiedz sobie na te pytania przez właściwą sobie chwilę, zanim przejdziesz dalej. Jeśli już masz własną odpowiedź, przejdź dalej.

Jedną z możliwych odpowiedzi na zadane pytania jest: schemat przedstawia prostokąt oraz dwie strzałki, skierowane w prawo. Grot jednej ze strzałek kieruje się do prostokąta. Druga strzałka wychodzi od prostokąta.

Jeżeli Twoja odpowiedź brzmiała właśnie w ten sposób, to gratuluję – rzeczywiście, na schemacie widać prostokąt oraz dwie dotykające go strzałki. Czy była to jednak cała Twoja odpowiedź? Jeżeli tak, to czytaj dalej. Jeżeli nie, to czego brakuje w mojej propozycji?

Otóż brakuje zdania o tym, czego nie widać. Nie wspomniałem, że schemat pojawił się dzięki TŁU. Jak to, możesz spytać, przecież pytano o to, z czego składa się ów schemat i jak powiązane są jego elementy! Właśnie. Przypatrz się, proszę, raz jeszcze, jeszcze uważniej.

Schemat składa się właśnie z prostokąta, dwóch strzałek (a zatem rysunku), i tła. To TŁO sprawia, że pojawić się może RYSUNEK. RYSUNEK może pojawić się jedynie na TLE. TŁO i RYSUNEK konstytuują zatem się wzajemnie i tworzą SCHEMAT.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat relacji pomiędzy tłem, rysunkiem, cybernetyką i rozwojem duchowym, zapraszam do przeczytania kolejnej części. Zapraszam również pod adres: kontakt()grupa-eksperymentalna--pl.